Hout
Wat is een schaafpaard?
Er zijn van die gereedschappen die meer voelen als een verlengstuk van jezelf dan als een werktuig. Het schaafpaard is daar één van. In essentie is het een houten werkbank met een klemmechanisme, speciaal ontworpen voor groenhoutbewerking.
de werkbank van het bos uitgelegd
Er zijn van die gereedschappen die meer voelen als een verlengstuk van jezelf dan als een werktuig. Het schaafpaard is daar één van. In essentie is het een houten werkbank met een klemmechanisme, speciaal ontworpen voor groenhoutbewerking. Maar wie er ooit op gewerkt heeft, weet: dit is geen gewone werkbank. Dit is een mobiel, intuïtief stuk gereedschap waarmee je hout stevig en precies kan bewerken – met enkel je benen en je handen.
Hoe werkt een schaafpaard?
Een schaafpaard bestaat uit een stevig zitvlak met daaraan een horizontaal werkvlak en een houten klemmechanisme dat je met je voeten bedient. Je zit letterlijk op het paard, met je benen aan weerszijden, en je werkstuk steekt uit naar voren. Door met je voeten de houten klem naar voren te duwen, zet je je werkstuk stevig vast. Laat je de druk los, dan kan je het stuk eenvoudig draaien of verplaatsen.
Deze snelle wisselwerking maakt het schaafpaard ideaal voor ambachtelijke houtbewerkingen zoals:
- het afschaven van ronde werkstukken
- het maken van poten en stelen
- het voorbewerken van hout voor lepels, kommen, krukjes of zelfs bogen
Waarom is een schaafpaard zo handig?
In tegenstelling tot een bankschroef of traditionele werkbank, werkt het schaafpaard mee met jouw lichaam. Je houdt je werkstuk vast met de kracht van je benen, waardoor je beide handen vrij hebt voor je gereedschap – meestal een haalmes of spookschaaf. Dat geeft niet alleen controle, maar ook snelheid.
Voordelen op een rij:
- Zeer snelle verstelling van het werkstuk
- Beide handen vrij tijdens het bewerken
- Geschikt voor onregelmatige, natuurlijke vormen
- Compact, robuust en mobiel
- Ideaal voor werken met vers hout
Omdat je rechtstreeks met spierkracht en gevoel werkt, voelt het ambachtelijk, eerlijk en rustgevend. Het nodigt uit tot aandachtig werken – precies wat groenhoutbewerking zo uniek maakt.
Typische toepassingen van het schaafpaard
Het schaafpaard wordt vooral gebruikt in de traditionele groenhoutbewerking – een ambacht waarbij je werkt met vers hout, dat nog niet gedroogd of gezaagd is. Enkele toepassingen:
- Krukjes en banken: poten in vorm schaven
- Wandelstokken en stelen: vormgeven en glad maken
- Bogen: het hout in lagen afwerken met precisie
- Lepels en kuskas: het grove voorwerk uitvoeren
- Kommen: schuin afschaven van de buitenvorm
Zelf een schaafpaard gebruiken?
Je kan een schaafpaard eenvoudig zelf bouwen of leren gebruiken tijdens een workshop. Veel houtbewerkers maken hun eigen schaafpaard als eerste oefenproject. Belangrijk is dat het goed op jouw lichaamslengte is afgestemd, zodat je comfortabel zit en voldoende kracht met je benen kan zetten.
Tip: De beste manier om een schaafpaard te leren maken… is door er eentje te gebruiken. Oefen met verschillende modellen en ontdek welk type het beste bij je past.