Bushcraft
Printen met huis en tuinmateriaal
Drukken of printen klinkt al snel als iets waarvoor je een atelier vol persmachines en chemie nodig hebt. Maar niets is minder waar. Wie zijn ogen opent, merkt al snel dat je met huis-, tuin- en keukenspullen verrassend mooie resultaten kan bereiken.
Waarom printen met huis- en tuinmateriaal?
De schoonheid zit in de beperking. Wie geen grote drukpers heeft, leert anders kijken. Wat voelt ruw? Wat maakt een mooie afdruk? Hoe kan ik zelf druk uitoefenen? En ineens zie je het: een vliegenraam is perfect voor textuur. Een deegroller wordt een wals. Een oude snijplank blijkt een ideale ondergrond.
Voordelen van thuisprinten:
- goedkoop en toegankelijk – ideaal voor beginners, kinderen of buitenprojecten
- verrassend expressief – imperfectie wordt karakter
- ecologisch – geen afval, geen plastic
- ruimtebesparend – je werkt op je keukentafel of in de tuin
- stimuleert vindingrijkheid – je kijkt anders naar alledaagse voorwerpen
Welke inkt is geschikt voor thuisprinten?
Blokdrukinkt op waterbasis
Ideaal voor linodruk, foamdruk, stempels en bladprints
Droogt snel en is afwasbaar – perfect voor beginners en kinderen
Merken zoals Essdee, Speedball of Talens bieden sets in tubes of potten
Textielinkt
Speciaal voor drukken op stof
Goed dekkend, blijft flexibel na het drogen
Fixeerbaar met strijkijzer of oven (volg instructies van het merk)
Acrylverf + verdikker
Voeg een drukmedium (zoals Golden GAC 100 of textielmedium) toe aan gewone acrylverf
Hierdoor wordt de verf trager drogend en minder plakkerig
Werkt goed op papier én stof
Zelfgemaakte pigmentverf
Modderverf, roet, plantenextracten: minder consistent, maar verrassend mooi
Meng met natuurlijke bindmiddelen zoals honingwater, ei, Arabische gom
Ideaal voor experimenteel drukwerk en ecoprinting
De pastamachine als mini-etspers
Heb je zo’n ouderwetse pastamachine in huis? Perfect! Je hebt er meteen een kleine drukpers bij. De metalen walsen geven voldoende druk voor kleine printprojecten en zijn verrassend robuust.
Wat werkt goed:
- zachte lino’s of foamprints (max. 3 mm dik)
- monoprints (inkt op plastic plaat + afdruk op papier)
- droge naald op aluminiumfolie of Tetrapak karton
Zo gebruik je de pastamachine:
- Snij of kras je ontwerp in foam of Tetrapak.
- Inkt je plaat in met een rubberen rol of kwastje.
- Leg je drukplaat met het papier ertussen, en eventueel vilt of een dubbelgevouwen doek.
- Draai langzaam door de pastamachine. Gebruik geleidelijke druk, en hou je plaat recht.
Tips:
- maak de rollers schoon na gebruik met een vochtige doek
- zorg voor een vaste basis (zet de machine op een houten plank en klem ze eventueel vast)
- begin met stevig papier (zoals aquarelpapier) – dat kan meer druk aan
Vliegenraam voor textuur en rasterdruk
Een vliegenraam of hor is een fantastische bron van fijne structuur. Het werkt perfect voor onderliggende textuur of als sjabloon.
Technieken en toepassingen:
- gebruik het als onderlaag onder je papier en wrijf erover met een zacht potlood of krijt
- rol er met een inktroller over, leg er papier op en wrijf met je hand of lepel
- combineer het met natuurlijke pigmenten (zoals modder of bietensap) voor zachte prints
Zo ga je te werk:
- Leg het vliegenraam op een stevige ondergrond.
- Rol een dun laagje inkt of verf op het gaas.
- Leg papier of stof erop en druk aan met een boek, roller of fles.
- Til voorzichtig op – je ziet een rasterpatroon ontstaan.
Idee: gebruik verschillende raamtypes (fijner en grover gaas) om variatie in je textuur te krijgen. Combineer met andere materialen zoals bladeren of neteldoek.
Aardappel- en schuimdruk – stempelen met reliëf
Snijden in aardappelen is voor velen de eerste kennismaking met drukken. Maar je kan dit idee uitbreiden met allerlei materialen uit je keuken of knutseldoos.
Materialen om te gebruiken:
- aardappelen, radijzen, knolselder (snijden in platte vormen)
- piepschuim bakjes van de supermarkt
- zelfklevend schuim op karton geplakt
Stap-voor-stap:
- Snij je vorm met een mesje of guts.
- Dep droog en rol lichtjes in met verf of inkt.
- Druk op papier of stof. Druk met je hand, een boek of een fles.
Variaties:
- Maak een herhalend patroon door je stempel te draaien of spiegelen.
- Gebruik een tandenstoker of rietje om textuur toe te voegen.
Deegroller of glazen fles als handpers
Geen drukpers? Geen probleem. Een simpele deegroller of glazen fles met glad oppervlak werkt prima. Zeker in combinatie met zachte materialen zoals softcut lino of dun papier.
Zo gebruik je het:
- Leg je inktplaat met papier op een glad oppervlak.
- Leg er een tweede papier bovenop om je werk te beschermen.
- Rol gelijkmatig met je fles of roller van binnen naar buiten.
Extra tip: gebruik een stuk rubbermat of stapel kranten onder je werk voor betere drukverdeling.
Werkt goed met:
- lino, foamdruk, zachte gelliplaten
- bladeren of bloemen voor bladdrukken
- oude boeken of landkaarten als ondergrond
Natuurlijke drukvormen – bladeren, textiel, hout
De natuur zit vol textuur. En je hoeft weinig voor te bereiden. Een mooie varen, een veer, een stuk boomschors: inrollen en drukken maar.
Zo ga je te werk:
- Leg de natuurlijke vorm op een stuk glas of plastic.
- Rol met een beetje verf over de vorm – niet te nat!
- Leg papier of stof erover en druk aan met je handen.
- Trek voorzichtig los en laat drogen.
Materialen om mee te experimenteren:
- varens, grassen, bloemen met duidelijke rand
- stukjes jute, neteldoek, oud kant
- veertjes, zandpapier, stukjes schors
Voor textiel: gebruik textielverf of een fixeerbare acrylverf. Laat goed drogen en strijk warm na.
